Η τύχη της Δια Βίου Μάθησης - Γράφει η Δίτσου Μαρία, πρώην υπεύθυνη εκπαίδευσης κέντρων δια βίου μάθησης Δήμου Αλμωπίας και Έδεσσας
Τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (Κ.Δ.Β.Μ.) είναι η βασική δομή εκπαίδευσης ενηλίκων πουλειτούργησε σε τοπικό επίπεδο (επίπεδο Δήμου) τα τελευταία 3 χρόνια. Σε 235 Δήμους σε ολόκληρη την χώρα λειτούργησαν δωρεάν χιλιάδες τμήματα μάθησης, με περισσότερα από 100 διαφορετικά είδη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, από τα οποία ωφελήθηκαν περίπου 250 χιλ. εκπαιδευόμενοι. Τα Κ.Δ.Β.Μ., με οργανωμένες μαθησιακές δραστηριότητες, προσέφεραν στους πολίτες τη δυνατότητα αναβάθμισης και επικαιροποίησης των προσόντων τους, ούτως ώστε να προσαρμοστούν στις σύγχρονες απαιτήσεις της οικονομίας και της κοινωνίας και να αυξήσουν τις δυνατότητες απασχόλησής τους. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν από τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης παρήγαγαν πολλαπλά οφέλη οικονομικού και κοινωνικού χαρακτήρα, με διασφάλιση θέσεων εργασίας στελεχών και εκπαιδευτών, παρέχοντας δυνατότητα αναβάθμισης, προόδου και ανέλιξης για εργαζόμενους και άνεργους και αντιμετωπίζοντας παράλληλα τον κοινωνικό αποκλεισμό ιδιαίτερα ευαίσθητων κατηγοριών του πληθυσμού (ηλικιωμένοι, γυναίκες, πολίτες χαμηλών προσόντων, άνεργοι, μετανάστες κ.ά.). Στην περιφέρεια Πέλλας, οι πολίτες του Δήμου αγκάλιασαν το θεσμό με ενθουσιασμό και χιλιάδες αιτήσεις στα 4 Κ.Δ.Β.Μ που ιδρύθηκαν σταδιακά και λειτούργησαν από το 2013 έως το 2016: στο Δήμο Αλμωπίας, Έδεσσας, Πέλλας και Σκύδρας.
Παρόλα αυτά, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας φαίνεται να μη θέλει τη δωρεάν εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα. Αν και τα κέντρα χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκά προγράμματα, από τα 2,11 δις ευρώ των προγραμμάτων αυτών, μόλις τα 30.000.000 κατευθύνθηκαν στα ΚΔΒΜ, ενώ η Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης τους έβαλε λουκέτο στα τέλη του Φεβρουαρίου, παρά τις περίπου 4500 υπογραφές πολιτών, τις επιστολές δεκάδων Δημάρχων, Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, τις σχετικές ερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή, τα δημοσιεύματα στον Τύπο και τις επιστολές- υπομνήματα- της Π.Ε.Σ.Ε.Ε. προς το Υπουργείο Παιδείας, που ζητούσαν την παράταση λειτουργίας των Κ.Δ.Β.Μ.
Το δικαίωμα δωρεάν εκπαίδευσης ενηλίκων συνεχίζεται αυτή τη στιγμή μόνο για την Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου (άξονας ΑΠ9), όπου έχουν εξασφαλισθεί εθνικοί πόροι, ενώ για την υπόλοιπη Ελλάδα (άξονες ΑΠ7 και ΑΠ8), τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης έκλεισαν, σηματοδοτώντας την αρχή διακρίσεων για στελέχη, εκπαιδευτές, Δήμους και κυρίως εκπαιδευόμενους. Με ποιο σκεπτικό και ποιά λογική η παράταση που δόθηκε στα Κ.Δ.Β.Μ. της Στερεάς Ελλάδας και των νησιών του νοτίου Αιγαίου, δεν δίνεται σε όλα τα Κ.Δ.Β.Μ. της χώρας;
Σε πόσες χώρες θα μπορούσε να συμβεί αυτό;
Η ανησυχία για το πότε θα επαναλειτουργήσουν τα ΚΔΒΜ είναι μεγάλη, ενώ στον νέο σχεδιασμό προβλέπεται μείωση των στελεχών και αναπόφευκτα μείωση και του προσφερόμενου έργου. Η ουσία όμως δεν είναι να συνεχίσει να υφίσταται ως τίτλος η Δια Βίου Μάθηση, αλλά να παράγει έργο και να ωφελεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος πολιτών. Δυστυχώς αυτό δεν μπορεί να εκτιμηθεί και απαξιώνεται. Η προσπάθεια για ανάπτυξη της δυναμικής πορείας του έργου διακόπηκε, παρά την ανταπόκρισή και την λαχτάρα του κόσμου για Δια Βίου Μάθηση. Χώροι και εξοπλισμοί έμειναν πλέον ανεκμετάλλευτοι, όπως ακριβώς συνέβη και το 2011 με το κλείσιμο των Κέντρων Εκπαίδευσης Ενηλίκων, όταν η χώρα έμεινε για δύο έτη χωρίς εκπαίδευση ενηλίκων και το 2013 αρχίσαμε πάλι από το μηδέν.
Η απόφαση της Γ.Γ.Δ.Β.Μ. είχε ως συνέπεια, εκτός από τη στέρηση χιλιάδων πολιτών, ιδιαίτερα των ευπαθών κοινωνικά ομάδων, της δυνατότητας δωρεάν επιμόρφωσης, την απόλυση περίπου 500 στελεχών των Κ.Δ.Β.Μ. και την ανεργία για χιλιάδες εκπαιδευτές που απασχολούνται σε αυτά. Εν τω μεταξύ, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ έχει αφήσει απλήρωτους και εκτεθειμένους, τόσο εκπαιδευτές που δίδαξαν στα προγράμματα, όσο και πρώην στελέχη που εργάστηκαν για τη δημιουργία τους. Ενώ οι εργαζόμενοι είναι απολυμένοι από το Φεβρουάριο, πολλά στελέχη παραμένουν απλήρωτα από τον Ιανουάριο. Μόλις τη Μεγάλη Εβδομάδα άρχισαν να γίνονται σταδιακά κάποιες πληρωμές, ενώ οι μισοί και παραπάνω πρώην υπεύθυνοι εκπαίδευσης και οργάνωσης παραμένουν απλήρωτοι πασχαλιάτικα... Για κάποιους η δικαιολογία ήταν ότι έχει λήξει η φορολογική τους ενημερότητα, απαραίτητη προϋπόθεση για την καταβολή των αμοιβών και οξύμωρο σχήμα όταν όντας απλήρωτος, πώς να πληρώσεις το ΦΠΑ που σου επιβάλλεται; Δεν έχουν όλοι δεύτερη δουλειά για να τους στηρίξει. Μάλιστα ούτε ταμείο ανεργίας δικαιούνται, επειδή υποχρεώθηκαν να είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, εγγεγραμμένοι στο ΤΕΒΕ. Ενδεικτικά, η εισφορά στον Ο.Α.Ε.Ε. είναι 455 ευρώ για κάθε δίμηνο, ενώ ο Φ.Π.Α. 250 ευρώ για κάθε μήνα κι αν δεν πληρωθούν στην ώρα τους επιφέρουν πρόστιμα!
Όχι όμως ότι ασχολήθηκε κανείς με όλους όσους ήταν εντάξει στις υποχρεώσεις τους, ή ενημέρωσε όλους όσους δεν ήταν. Τελικά, στην τύχη έπιασαν τα χαρτιά και πλήρωσαν όποιον πρόλαβαν ή όποιον ...συμπαθούσαν; Αν το πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού, ας απαντηθεί αν έχει ζητηθεί γραπτώς από τον Υπουργό (ή τον οποιοδήποτε αρμόδιο πάνω από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ) να διατεθεί προσωπικό. Όταν δεν κατεβάζουν τα τηλέφωνα, καθησυχάζουν τους ενδιαφερομένους ότι
από μέρα σε μέρα θα γίνουν οι πληρωμές, ενώ όταν εκπνέουν οι προθεσμίες απλά ζητούν στη καλύτερη περίπτωση -ή και όχι- συγνώμη. Οι διαχειριστές τα ρίχνουν στο λογιστήριο και το λογιστήριο στους ιθύνοντες. Όλοι πάντως προσπαθούν διαρκώς να ... συγχρονιστούν!
Αποκορύφωμα τραγικό η δήλωση συναδέρφου ότι δεν έχει πληρωθεί από τον Ιούνιο του 2015! Δεν μπορεί κανείς να αποφασίσει το είναι χειρότερο, η αδιαφορία ή η κοροϊδία. Μη πληρωμή εργαζομένων το Πάσχα δείχνει προκλητικά ότι κάποιοι πληρώνουν τη νύφη ποικιλοτρόπως (ασφάλιση ΟΑΕΕ, πληρωμές όταν έχει το Κράτος, μη σταθερή εργασία) και κάποιοι δεν κάνουν τίποτα για να διευκολύνουν τη ζωή και κάποιων άλλων μέσα στη κρίση. Δεν νοείται εργαζόμενος - υπάλληλος- στέλεχος ή όπως αλλιώς θέλουμε να αυτοπροσδιοριστούμε που να παρακαλάει για να πληρωθεί κάθε 5μήνες και τελικά να είναι ο χρηματοδότης του συστήματος, ΟΑΕΕ, εφορία, λογιστές, κλπ. Τις μέρες αυτές μάλιστα κυκλοφορεί και το σενάριο ότι όποιος ήταν τυχερός πληρώθηκε, για τους άλλους πρέπει να τελειώσει η αξιολόγηση από την Ευρωπαϊκη ένωση και μετά να γίνει εκταμιευση χρημάτων. Ας ευχηθούμε πλέον το φως της Ανάστασης να φωτίσει και το ΙΙΝΕΔΙΒΙΜ ή κάποιους άλλους ιθύνοντες ή πολιτικούς, να προχωρήσουν κάποτε οι πληρωμές των καταχρεωμένων και απολυμένων συνανθρώπων μας, πολλοί από τους οποίους έχουν εμπειρία και γνώση πολλών χρόνων στη δια βίου μάθηση και είναι αυτοί που έτρεξαν και αγωνίστηκαν στις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να φτάσει στον κόσμο η δωρεάν εκπαίδευση.
Δίτσου Μαρία
Αρχαιολόγος
Τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (Κ.Δ.Β.Μ.) είναι η βασική δομή εκπαίδευσης ενηλίκων πουλειτούργησε σε τοπικό επίπεδο (επίπεδο Δήμου) τα τελευταία 3 χρόνια. Σε 235 Δήμους σε ολόκληρη την χώρα λειτούργησαν δωρεάν χιλιάδες τμήματα μάθησης, με περισσότερα από 100 διαφορετικά είδη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, από τα οποία ωφελήθηκαν περίπου 250 χιλ. εκπαιδευόμενοι. Τα Κ.Δ.Β.Μ., με οργανωμένες μαθησιακές δραστηριότητες, προσέφεραν στους πολίτες τη δυνατότητα αναβάθμισης και επικαιροποίησης των προσόντων τους, ούτως ώστε να προσαρμοστούν στις σύγχρονες απαιτήσεις της οικονομίας και της κοινωνίας και να αυξήσουν τις δυνατότητες απασχόλησής τους. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν από τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης παρήγαγαν πολλαπλά οφέλη οικονομικού και κοινωνικού χαρακτήρα, με διασφάλιση θέσεων εργασίας στελεχών και εκπαιδευτών, παρέχοντας δυνατότητα αναβάθμισης, προόδου και ανέλιξης για εργαζόμενους και άνεργους και αντιμετωπίζοντας παράλληλα τον κοινωνικό αποκλεισμό ιδιαίτερα ευαίσθητων κατηγοριών του πληθυσμού (ηλικιωμένοι, γυναίκες, πολίτες χαμηλών προσόντων, άνεργοι, μετανάστες κ.ά.). Στην περιφέρεια Πέλλας, οι πολίτες του Δήμου αγκάλιασαν το θεσμό με ενθουσιασμό και χιλιάδες αιτήσεις στα 4 Κ.Δ.Β.Μ που ιδρύθηκαν σταδιακά και λειτούργησαν από το 2013 έως το 2016: στο Δήμο Αλμωπίας, Έδεσσας, Πέλλας και Σκύδρας.
Παρόλα αυτά, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας φαίνεται να μη θέλει τη δωρεάν εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα. Αν και τα κέντρα χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκά προγράμματα, από τα 2,11 δις ευρώ των προγραμμάτων αυτών, μόλις τα 30.000.000 κατευθύνθηκαν στα ΚΔΒΜ, ενώ η Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης τους έβαλε λουκέτο στα τέλη του Φεβρουαρίου, παρά τις περίπου 4500 υπογραφές πολιτών, τις επιστολές δεκάδων Δημάρχων, Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, τις σχετικές ερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή, τα δημοσιεύματα στον Τύπο και τις επιστολές- υπομνήματα- της Π.Ε.Σ.Ε.Ε. προς το Υπουργείο Παιδείας, που ζητούσαν την παράταση λειτουργίας των Κ.Δ.Β.Μ.
Το δικαίωμα δωρεάν εκπαίδευσης ενηλίκων συνεχίζεται αυτή τη στιγμή μόνο για την Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου (άξονας ΑΠ9), όπου έχουν εξασφαλισθεί εθνικοί πόροι, ενώ για την υπόλοιπη Ελλάδα (άξονες ΑΠ7 και ΑΠ8), τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης έκλεισαν, σηματοδοτώντας την αρχή διακρίσεων για στελέχη, εκπαιδευτές, Δήμους και κυρίως εκπαιδευόμενους. Με ποιο σκεπτικό και ποιά λογική η παράταση που δόθηκε στα Κ.Δ.Β.Μ. της Στερεάς Ελλάδας και των νησιών του νοτίου Αιγαίου, δεν δίνεται σε όλα τα Κ.Δ.Β.Μ. της χώρας;
Σε πόσες χώρες θα μπορούσε να συμβεί αυτό;
Η ανησυχία για το πότε θα επαναλειτουργήσουν τα ΚΔΒΜ είναι μεγάλη, ενώ στον νέο σχεδιασμό προβλέπεται μείωση των στελεχών και αναπόφευκτα μείωση και του προσφερόμενου έργου. Η ουσία όμως δεν είναι να συνεχίσει να υφίσταται ως τίτλος η Δια Βίου Μάθηση, αλλά να παράγει έργο και να ωφελεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος πολιτών. Δυστυχώς αυτό δεν μπορεί να εκτιμηθεί και απαξιώνεται. Η προσπάθεια για ανάπτυξη της δυναμικής πορείας του έργου διακόπηκε, παρά την ανταπόκρισή και την λαχτάρα του κόσμου για Δια Βίου Μάθηση. Χώροι και εξοπλισμοί έμειναν πλέον ανεκμετάλλευτοι, όπως ακριβώς συνέβη και το 2011 με το κλείσιμο των Κέντρων Εκπαίδευσης Ενηλίκων, όταν η χώρα έμεινε για δύο έτη χωρίς εκπαίδευση ενηλίκων και το 2013 αρχίσαμε πάλι από το μηδέν.
Η απόφαση της Γ.Γ.Δ.Β.Μ. είχε ως συνέπεια, εκτός από τη στέρηση χιλιάδων πολιτών, ιδιαίτερα των ευπαθών κοινωνικά ομάδων, της δυνατότητας δωρεάν επιμόρφωσης, την απόλυση περίπου 500 στελεχών των Κ.Δ.Β.Μ. και την ανεργία για χιλιάδες εκπαιδευτές που απασχολούνται σε αυτά. Εν τω μεταξύ, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ έχει αφήσει απλήρωτους και εκτεθειμένους, τόσο εκπαιδευτές που δίδαξαν στα προγράμματα, όσο και πρώην στελέχη που εργάστηκαν για τη δημιουργία τους. Ενώ οι εργαζόμενοι είναι απολυμένοι από το Φεβρουάριο, πολλά στελέχη παραμένουν απλήρωτα από τον Ιανουάριο. Μόλις τη Μεγάλη Εβδομάδα άρχισαν να γίνονται σταδιακά κάποιες πληρωμές, ενώ οι μισοί και παραπάνω πρώην υπεύθυνοι εκπαίδευσης και οργάνωσης παραμένουν απλήρωτοι πασχαλιάτικα... Για κάποιους η δικαιολογία ήταν ότι έχει λήξει η φορολογική τους ενημερότητα, απαραίτητη προϋπόθεση για την καταβολή των αμοιβών και οξύμωρο σχήμα όταν όντας απλήρωτος, πώς να πληρώσεις το ΦΠΑ που σου επιβάλλεται; Δεν έχουν όλοι δεύτερη δουλειά για να τους στηρίξει. Μάλιστα ούτε ταμείο ανεργίας δικαιούνται, επειδή υποχρεώθηκαν να είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, εγγεγραμμένοι στο ΤΕΒΕ. Ενδεικτικά, η εισφορά στον Ο.Α.Ε.Ε. είναι 455 ευρώ για κάθε δίμηνο, ενώ ο Φ.Π.Α. 250 ευρώ για κάθε μήνα κι αν δεν πληρωθούν στην ώρα τους επιφέρουν πρόστιμα!
Όχι όμως ότι ασχολήθηκε κανείς με όλους όσους ήταν εντάξει στις υποχρεώσεις τους, ή ενημέρωσε όλους όσους δεν ήταν. Τελικά, στην τύχη έπιασαν τα χαρτιά και πλήρωσαν όποιον πρόλαβαν ή όποιον ...συμπαθούσαν; Αν το πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού, ας απαντηθεί αν έχει ζητηθεί γραπτώς από τον Υπουργό (ή τον οποιοδήποτε αρμόδιο πάνω από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ) να διατεθεί προσωπικό. Όταν δεν κατεβάζουν τα τηλέφωνα, καθησυχάζουν τους ενδιαφερομένους ότι
από μέρα σε μέρα θα γίνουν οι πληρωμές, ενώ όταν εκπνέουν οι προθεσμίες απλά ζητούν στη καλύτερη περίπτωση -ή και όχι- συγνώμη. Οι διαχειριστές τα ρίχνουν στο λογιστήριο και το λογιστήριο στους ιθύνοντες. Όλοι πάντως προσπαθούν διαρκώς να ... συγχρονιστούν!
Αποκορύφωμα τραγικό η δήλωση συναδέρφου ότι δεν έχει πληρωθεί από τον Ιούνιο του 2015! Δεν μπορεί κανείς να αποφασίσει το είναι χειρότερο, η αδιαφορία ή η κοροϊδία. Μη πληρωμή εργαζομένων το Πάσχα δείχνει προκλητικά ότι κάποιοι πληρώνουν τη νύφη ποικιλοτρόπως (ασφάλιση ΟΑΕΕ, πληρωμές όταν έχει το Κράτος, μη σταθερή εργασία) και κάποιοι δεν κάνουν τίποτα για να διευκολύνουν τη ζωή και κάποιων άλλων μέσα στη κρίση. Δεν νοείται εργαζόμενος - υπάλληλος- στέλεχος ή όπως αλλιώς θέλουμε να αυτοπροσδιοριστούμε που να παρακαλάει για να πληρωθεί κάθε 5μήνες και τελικά να είναι ο χρηματοδότης του συστήματος, ΟΑΕΕ, εφορία, λογιστές, κλπ. Τις μέρες αυτές μάλιστα κυκλοφορεί και το σενάριο ότι όποιος ήταν τυχερός πληρώθηκε, για τους άλλους πρέπει να τελειώσει η αξιολόγηση από την Ευρωπαϊκη ένωση και μετά να γίνει εκταμιευση χρημάτων. Ας ευχηθούμε πλέον το φως της Ανάστασης να φωτίσει και το ΙΙΝΕΔΙΒΙΜ ή κάποιους άλλους ιθύνοντες ή πολιτικούς, να προχωρήσουν κάποτε οι πληρωμές των καταχρεωμένων και απολυμένων συνανθρώπων μας, πολλοί από τους οποίους έχουν εμπειρία και γνώση πολλών χρόνων στη δια βίου μάθηση και είναι αυτοί που έτρεξαν και αγωνίστηκαν στις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να φτάσει στον κόσμο η δωρεάν εκπαίδευση.
Δίτσου Μαρία
Αρχαιολόγος
πρώην υπεύθυνη εκπαίδευσης κέντρων δια βίου μάθησης Δήμου Αλμωπίας και Έδεσσας
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Το ialmopia.gr επιτρέπει στον χρήστη να αναρτά τα σχόλια και τις απόψεις του σε επίκαιρα θέματα/συζητήσεις. Τα σχόλια και οι απόψεις αυτές εκφράζουν αποκλειστικά τις προσωπικές θέσεις του εκάστοτε χρήστη και δεν υιοθετούνται από το ialmopia.gr. Σε κάθε περίπτωση, ο χρήστης οφείλει να εκφράζεται με τρόπο ώστε να μην παραβιάζει τους ελληνικούς νόμους. Σε αντίθετη περίπτωση, το ialmopia.gr διατηρεί το δικαίωμα να αποκλείει το χρήστη από την εν λόγω υπηρεσία.
Με εκτίμηση, Η συντακτική ομάδα του ialmopia.gr