Στην κόψη του ξυραφιού - Γράφει ο Δημήτρης Α. Δημητριάδης

Στην κόψη του ξυραφιού -  Γράφει ο Δημήτρης Α. Δημητριάδης για το ialmopia.gr

Καθημερινά πληθαίνουν σε όλες τις περιοχές της γης οι εκδηλώσεις βίας, ατομικές και ομαδικές. Αλλά κανείς δε φαίνεται να συγκινείται από αυτό το φαινόμενο, όταν μάλιστα δε φτάνουν άμεσα στον άνθρωπο τα αποτελέσματά του. Και με πολύ επιμέλεια αποφεύγουμε όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε ότι η φωτιά που εκδηλώθηκε στο γειτονικό σπίτι μπορεί να φτάσει στο δικό μας, αν δεν την καταστείλουμε όσο είναι καιρός κι ότι αν περιμένουμε να αντιδράσουμε μόνο όταν θα έχει εξαπλωθεί και σε μας, ίσως να είναι πολύ αργά για να περισώσουμε οτιδήποτε.

Οι πολυπληθέστερες εκδηλώσεις βίας είναι φυσικά οι ατομικές, αφού για την πραγματοποίησή τους χρειάζεται η απόφαση ενός μόνο ανθρώπου. Καθημερινά διαβάζουμε (το δυστύχημα ακριβώς είναι ότι συνήθως μόνο διαβάζουμε κι έτσι οι αντιδράσεις μας παραμένουν φιλολογικές) για ληστείες, φόνους, εκτελέσεις, απαγωγές κλπ.

Από τις ομαδικές εκδηλώσεις βίας πιο «αποτελεσματικές» σε απώλεια ανθρώπινων ζωών είναι οι διακρατικές. Κατά περίεργο τρόπο η κοινή γνώμη συντηρεί τις ειδήσεις για τις διακρατικές αγριότητες, που τα αποτελέσματά τους παραμένουν τοπικά, σε ελάσσονα τόνο. Τίποτα όμως δεν εμποδίζει οι μικροεστίες των τοπικών πολέμων να αποκτήσουν ξαφνικά διαστάσεις τρομακτικές, γιατί αποτελούν πάντοτε ιδανικό έναυσμα για τις Μεγάλες Δυνάμεις όταν αποφασίσουν ότι ήρθε ο καιρός και για το δικό τους πόλεμο.

Σ’ αυτούς τους ουσιαστικά ακήρυκτους τοπικούς πολέμους, μπορούν να προστεθούν ως ομαδικές εκδηλώσεις βίας της αυτής μορφής οι εσωτερικές διαμάχες, που τις περισσότερες φορές έχουν σύνθημα την εθνική απελευθέρωση εθνικών μειονοτήτων ή καταπιεζομένων πλειοψηφιών. (Είναι βέβαια οξύμωρο το ότι στην εποχή μας από τη μια μεριά επιδιώκουμε να συγκροτήσουμε μεγάλους υπερεθνικούς και υπερκρατικούς οργανισμούς κι από την άλλη αγωνιζόμαστε να διαλύσουμε υφιστάμενα κράτη με τον αποχωρισμό των εθνικών μειοψηφιών τους και να τα κατακερματίσουμε σε ακόμα μικρότερες πολιτειακές μονάδες. Αλλά κανείς ως τώρα δεν πέτυχε να ανακαλύψει επιχειρήματα για να στηρίξει τη γνώμη ότι οι άνθρωποι διέπονται στις ενέργειές τους από την ψυχρή λογική). Οπωσδήποτε και στις περιπτώσεις αυτές τα θύματα μετριούνται σε χιλιάδες, αν και ο σωστός αριθμός παραμένει πάντοτε άγνωστος, γιατί συνήθως αυτή η αλληλοσφαγή χαρακτηρίζεται «εσωτερική υπόθεση».

Κι όμως κι αυτοί οι «εμφύλιοι πόλεμοι» θεωρητικά μόνο και προσωρινά συνήθως, είναι μόνο εσωτερικοί. Γιατί οι αντιμαχόμενοι ζητούν πάντοτε τη βοήθεια κάποιων άλλων, που πρόθυμα την παρέχουν, αποβλέποντας οπωσδήποτε σε κάποια ωφέλεια. Έτσι, εύκολα μπορούν να εξελιχτούν σε διακρατικές, με τις ίδιες με εκείνες επιπτώσεις. Φυσικά, τα αντιμαχόμενα μέρη δεν ενοχλούνται καθόλου από την παρουσία και ξένων στις «εσωτερικές τους υποθέσεις», με τη σκέψη ότι άλλωστε δεν έχει καμιά διαφορά το να σε φάει (κάποτε είναι και η κυριολεξία) ο άνθρωπος της φυλής σου ή κάποιους άλλος.

Ιδιορρυθμία στις εκδηλώσεις βίας αποτελεί η παρουσία παραφρόνων εγκληματιών στις κυβερνήσεις διαφόρων κρατών. Όλοι αυτοί οι ψυχοπαθείς παρουσιάζονται ως «πρόεδροι δημοκρατιών», ενώ ουσιαστικά είναι δικτάτορες που αποδεκατίζουν τους λαούς τους με τις συμμορίες των πιστών (και ολιγάριθμων πάντοτε) οπαδών τους και εξοντώνουν συστηματικά τους «αντιφρονούντες», των οποίων πολλές φορές το μόνο έγκλημα είναι ότι δεν είναι αρεστοί στους «κυβερνήτες» τους.

Ποτέ δε θα μάθουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών σε αυτές τις χώρες, που πολλές φορές εξοντώνονται οικογενειακά ή και κατά κοινότητα ή φυλές ολόκληρες. Και το πρόσθετο δυστύχημα είναι ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται, έστω και θεωρητικά, να προστατεύσει αυτούς τους δύστυχους, γιατί οι εγκληματικές κυβερνήσεις τους θεωρούνται «νόμιμες» από τη διεθνή διακρατική υποκρισία, που τις υποδέχεται μάλιστα με «τιμές αρχηγών κρατών» κατά την άφιξή τους σε άλλες – πολιτισμένες υποτίθεται – χώρες.

Τα τοπικά αυτά φαινόμενα δεν επηρεάζουν άμεσα τη διενθή πραγματικότητα. Απλά η παρουσία τους σημαίνει αποδοχή της βίας ως πολιτικού μέσου και ο εθισμός οδηγεί σε άμβλυνση της ικανότητας αντιστάσεως. Επιπλέον, ο εθισμός απαιτεί συνεχώς μεγαλύτερες δόσεις του δηλητήριου κι αυτή η αύξηση της ποσότητας οδηγεί αναπότρεπτα σε αποκορύφωση των εκδηλώσεων βίας. Αυτό το αποκορύφωμα σημαίνει πιο παγκόσμιας εκδήλωση βίας, δηλαδή παγκόσμιο πόλεμο.

Αν εξαιρέσουμε μερικές αφελείς – ή απατηλές – «Επιτροπές για τη σωτηρία της ειρήνης», κανείς δε φαίνεται να ενδιαφέρεται για την αποτροπή των εκδηλώσεων βίας, που άλλωστε αποτελούν ιδανικές σχολές για μελλοντικούς πολεμιστές. Και σκέφτεται κανείς ότι ενώ ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος έγινε για να ελευθερώσει τους λαούς από τις ανθρωποθυσίες στα στρατόπεδα συγκεντρώσεων, στη θέση τους έχουν αναφανεί πολύ περισσότερα «θυσιαστήρια ανθρώπων», κατανεμημένα πια σε όλες τις γωνιές της γης και με τις ευλογίες – σχεδόν – της «πολιτισμένης» ανθρωπότητας. Άραγε ο Τρίτος παγκόσμιος πόλεμος θα αναιρέσει ή θα επιτείνει την περιφρόνηση για την ανθρώπινη ζωή;