Δραματικές εξελίξεις στις ελληνορωσικές σχέσεις: Τι σημαίνουν τα αντίποινα της Μόσχας

Βαθαίνει συνεχώς το χάσμα – Οργή στο Κρεμλίνο για την ολοκληρωτική στροφή της Ελλάδας προς ΗΠΑ-Γερμανία – Τι επιδιώκει η Αθήνα και πώς μπορεί να αποκλιμακωθεί η κρίση

Σε δρόμο χωρίς γυρισμό βαδίζουν πλέον οι σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας, μετά την ανακοίνωση των ρωσικών διπλωματικών αντιμέτρων απέναντι στην Ελλάδα, σε απάντηση των απελάσεων Ρώσων διπλωματών από την Ελλάδα.

Σε ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ, η οποία δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του, αναφέρεται ότι «στις 6 Αυγούστου στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εκλήθη ο Πρεσβευτής της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία Α. Φρυγανάς, στον οποίο επιδόθηκε νότα, με την οποία ενημερώνεται για τα ληφθέντα από ρωσικής πλευράς αντίμετρα ως απάντηση στις μη φιλικές πράξεις της Αθήνας τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους σε σχέση με Ρώσους διπλωμάτες και πολίτες».

Όπως αναφέρει το Sputnik, τα μέτρα περιλαμβάνουν και απελάσεις Ελλήνων διπλωματών.

Τον περασμένο μήνα, η Αθήνα απέλασε δύο Ρώσους διπλωμάτες και επέβαλε ποινές σε δύο ακόμη, κατηγορώντας τους πως παρενέβησαν σε ζητήματα ασφαλείας, καθώς και για απόπειρα δωροδοκίας.

Ειδικότερα, η Αθήνα καταλογίζει στους Ρώσους διπλωμάτες ότιεπιχείρησαν να υπονομεύσουν τη συμφωνία Ελλάδας-Σκοπίων για την ονομασία της γειτονικής χώρας.

Επικίνδυνη κλιμάκωση

Οι σχέσεις πλέον Αθήνας – Μόσχας είναι στο ναδίρ και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα μελλούμενα αν δεν υπάρξει με οποιονδήποτε τρόπο αποσυμπίεση της κατάστασης. Η απέλαση από την Ρωσία δυο μελών της ελληνικής διπλωματικής Αρχής στην χώρα, του εμπορικού ακολούθου και του υπευθύνου επικοινωνιών και η απαγόρευση εισόδου στην χώρα του Γιώργου Σακελαρίου, διευθυντή του πολιτικού Γραφείου του Νίκου Κοτζιά, ήταν η απάντηση στην απέλαση δυο Ρώσων διπλωμάτων και απαγόρευση εισόδου σε δυο ακόμη στην Ελλάδα.

Ο τρόπος που αντέδρασε η Μόσχα ήταν αναμενόμενος, παρά το γεγονός ότι το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών τον χαρακτήρισε «ασύμμετρο», στέλνοντας συγχρόνως συμβολικά «προσωπικό μήνυμα» στον Νίκο Κοτζιά, απαγορεύοντας την είσοδο στην Ρωσία σε στενό συνεργάτη του.

Μια υπόθεση η οποία οδήγησε σε βαθιά κρίση τις ελληνορωσικές σχέσεις. Κι όμως, σύμφωνα με το hellasjournal.com, η Μόσχα αν και είχε αναγγείλει από τα μέσα Ιουλίου όταν έγινε γνωστή η υπόθεση, ότι θα απαντήσει με τον ίδιο τρόπο, φαίνεται ότι έδινε την ευκαιρία μέσα στο διάστημα που μεσολάβησε να υπάρξουν κινήσεις αποκατάστασης διαύλων επικοινωνίας και αντιμετώπισης των παρεξηγήσεων. Κάτι τέτοιο τελικά δεν συνέβη ούτε επιδιώχθηκε από τις δυο πλευρές, ενώ αντιθέτως συνεχίσθηκαν οξύτατες δηλώσεις και από ελληνικής πλευράς και από ρωσικής, με αποτέλεσμα το χάσμα να βαθαίνει. Η απόφαση της Μόσχας να απαντήσει με αντίστοιχα μέτρα προκάλεσε την αντίδραση του ελληνικού ΥΠΕΞ ,που έκανε λόγο για ασύμμετρη αντίδραση, καθώς η απέλαση των δυο Ρώσων είχε στηριχθεί όπως τόνιζαν ελληνικές πηγές σε συγκεκριμένα στοιχεία για την δράση τους εναντίον των ελληνικών συμφερόντων.

Η φιλοδυτική τροχιά της Αθήνας και η καχυποψία του Κρεμλίνου

Η κρίση στις σχέσεις της χώρας μας με την Ρωσία δεν είναι μια απλή υπόθεση, καθώς παραδοσιακά η Μόσχα στηρίζει τις ελληνικές θέσεις σε ότι αφορά στο Κυπριακό, ενίοτε και στα ελληνοτουρκικά, στα Βαλκάνια παρά την δεδομένη αντίθετη της στην επέκταση του ΝΑΤΟ στην περιοχή, προειδοποιεί και δηλώνει αντίθετη στον αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό, ενώ είναι εξαιρετικά σημαντική για την ελληνική οικονομία η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα και φυσικά στον τουρισμό.

Η ρήξη στις σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών αφήνει βαθιά τραύματα και μια γενικευμένη εκατέρωθεν καχυποψία: για την Μόσχα και τον Βλάντιμιρ Πούτιν η Ελλάδα από παραδοσιακός σύμμαχος και εταίρος, εμφανίζεται πλέον ως «ενεργούμενο» της Ουάσιγκτον, ενώ για την Αθήνα ο ρόλος της Ρωσίας στα Βαλκάνια με την αμφισβήτηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, και η απροκάλυπτη Συμμαχία της Ρωσίας με τον Ταγίπ Ερντογάν, έχει παγώσει όλους εκείνους που το πρώτο εξάμηνο του 2015 πίστευαν ότι το κλειδί για το «σκίσιμο του μνημονίου» βρίσκονταν στην στήριξη της Ρωσίας. 

Η κρίση στις ελληνορωσικές σχέσεις, όπως αναφέρει επίσης το hellasjournal.com, υδροδοτήθηκε με συγκεκριμένους όρους ώστε να πέσουν «γέφυρες» και να μην μείνουν διάδρομοι επικοινωνίας. Ρώσοι διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα επιχειρεί να πουλήσει στην Ουάσιγκτον ως εκδούλευση τη ρήξη των σχέσεων με το Κρεμλίνο. Και προφανώς αναμένει ανταλλάγματα είτε στο επίπεδο της οικονομίας, με επενδύσεις αλλά και στην Ενέργεια με την δρομολόγηση αποστολής αμερικανικού LNG στην Ελλάδα, όσο και σε περιφερειακά ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος.

Κρυφή προσδοκία της Αθήνας, που μάλλον οφείλεται σε υποκειμενική πρόσληψη της πραγματικότητας, είναι ότι η Ουάσιγκτον με δεδομένη την κρίση στις σχέσεις με τον Ερντογάν, θα εγγυηθεί την ασφάλεια της Ελλάδας έναντι κάθε απειλής και πιθανότατα στο προσεχές μέλλον θα μεταφέρει στα ελληνικά σύνορα τα όρια του στρατηγικού μετώπου έναντι των στρατηγικών απειλών, της Μ. Ανατολής, του Ιράν, της Ρωσίας αλλά και των αποσταθεροποιητικών προσφυγικών κυμάτων από την Βόρειο Αφρική.

Πιθανότατα οι προσδοκίες αυτές δεν είναι αδικαιολόγητες καθώς συγκεκριμένοι παράγοντες στην ομάδα χάραξης εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ, διαπνέονται από βαθύτατα αντιτουρκικά αισθήματα και θεωρούν ότι όσο υπάρχει ο Ερντογάν η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρείται αξιόπιστη σύμμαχος και συνεπώς πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές επιλογές. Όπως αυτή της στρατηγικής συνεργασίας Ισραήλ- Αιγύπτου -Κύπρου -Ελλάδας. Η Μόσχα που θεωρεί την κάθε νέα διεύρυνση του ΝΑΤΟ ως απώλεια στρατηγικού χώρου, κάθε άλλο παρά είναι ικανοποιημένη με τον νέο ρόλο που διεκδικεί η «ομόδοξη» Ελλάδα, καθώς πρακτικά αυτός ο ρόλος εντάσσεται στην δημιουργία αναχωμάτων στην ρωσική επιρροή.