Πανελλαδικές 2015: Συμβουλές για το μάθημα των Αρχαίων Θεωρητικής Κατεύθυνσης από το ialmopia

Τη Δευτέρα 25/5 οι υποψήφιοι της θεωρητικής κατεύθυνσης εξετάζονται στο δυσκολότερο μάθημά τους. Τα Αρχαία Ελληνικα είναι το μάθημα βαρύτητας για το πρώτο επιστημονικό πεδίο και ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος των μαθητών. Αφενός ο όγκος της ύλης που καλύπτει όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου και αφετέρου η δυσκολία των θεμάτων αγχώνουν τους μαθητές.

Οι μαθητές εξετάζονται σε διδαγμένο φιλοσοφικό κείμενο: Πρωταγόρα και Πολιτεία του Πλάτωνα, Ηθικά Νικομάχεια και Πολιτικά του Αριστοτέλη. Πιο συγκεκριμένα, τίθεται ένα απόσπασμα από τα παραπάνω έργα και οι μαθητές πρέπει να γράψουν τη μετάφρασή του, και να απαντήσουν σε 2 ή 3 πραγματολογικές ερωτήσεις, σε μία ερώτηση εισαγωγής και μία λεξιλογική άσκηση. Οι ασκήσεις του διδαγμένου κειμένου συγκεντρώνουν 60 μονάδες από το σύνολο των 100 και συνήθως δε δυσκολεύουν ιδιαίτερα τους καλά προετοιμασμένους μαθητές. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντική η σωστή διαχείριση του χρόνου από τους μαθητές ώστε να απαντήσουν επαρκώς και με σαφήνεια στα θέματα αλλά και να έχουν χρόνο στη διάθεσή τους, παραπάνω από μία ώρα, για τη συνέχεια.

Οι υπόλοιπες 40 μονάδες συγκεντρώνονται στην εξέταση αδίδακτου κειμένου. Οι μαθητές καλούνται να μεταφράσουν ένα κείμενο 7-8 σειρών και να απαντήσουν σε ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού. Εδώ συνήθως παρατηρούνται χαμηλότερες επιδόσεις, ειδικά τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωμα το 2013, όταν το πολύ δύσκολο αδίδακτο κείμενο οδήγησε σε πτώση των βάσεων σε όλες σχεδόν τις σχολές του πρώτου επιστημονικού πεδίου. Σε αντίθεση, ωστόσο, με τα περσινά θέματα του 2014 που θεωρήθηκαν εύκολα και οδήγησαν στην άνοδο των βάσεων.

Το κλειδί για την επιτυχία στα Αρχαία Ελληνικά είναι ασφαλώς η πολύ καλή και εντατική προετοιμασία, ωστόσο παρακάτω επισημαίνουμε τι πρέπει να προσέξουν οι μαθητές για να αποφύγουν λάθη που θα τους στερήσουν βαθμούς:

Διδαγμένο κείμενο:

• Προσέχουμε ποιο ακριβώς απόσπασμα πρέπει να μεταφράσουμε, συνήθως δε χρειάζεται μετάφραση όλο το κείμενο που δίδεται.

• Τεκμηριώνουμε τις απαντήσεις μας με αναφορές στο πρωτότυπο κείμενο.

• Δε μετράει το μέγεθος της απάντησής μας αλλά η ουσία και ακρίβειά της. Επαναλήψεις και παρεκβάσεις βαθμολογούνται αρνητικά.

• Αν μας ζητηθουν ομόρριζα αποφεύγουμε τα ρήματα και τις μετοχές (εκτός αν το ζητάει η εκφώνηση).

Αδίδακτο κείμενο:

• Κάνουμε όσο πιο προσεκτικά και αναλυτικά μπορούμε τη σύνταξη των βασικών όρων του κειμένου.

• Μεταφράζουμε προσέχοντας ιδιαίτερα τα υποκείμενα των ρημάτων, των απαρεμφάτων και των μετοχών καθώς και το χρόνο στον οποίο βρίσκονται.

• Φροντίζουμε στις ασκήσεις της γραμματικής να γράψουμε τον ακριβή τύπο που μας ζητείται. Όπως επισημαίνουν βαθμολογητές των εξετάσεων στην πλειοψηφία των γραπτών παρατηρούνται λάθη απροσεξίας (π.χ. η άσκηση ζητούσε έναν τύπο στον ενικό αριθμό και ο υποψήφιος τον έγραψε στον πληθυντικό αριθμό).

• Προσέχουμε επίσης το σωστό τονισμό.

• Στις ασκήσεις του συντακτικού η αναγνώριση είναι ολοκληρωμένη μόνο αν δηλώσουμε και τον όρο από τον οποίο εξαρτάται η λέξη ή το φαινόμενο (π.χ. γενική κτητική στο τάδε).

• Ελέγχουμε αν σε κάποια άσκηση με μετατροπή συντακτικού φαινομένου πρέπει να δικαιολογήσουμε την απάντησή μας και να εξηγήσουμε την πορεία που ακολουθήσαμε.

Προσοχή και καλή τύχη!

Επιμέλεια: Μαρία Πρίτσκα - Φιλόλογος

ialmopia.gr