Η Φούστανη είναι χωριό της Αλμωπίας στο βόρειο τμήμα της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.
Παλιότερα αποτελούσε ξεχωριστή κοινότητα, αργότερα εντάχτηκε στον Καποδιστριακο Δήμο Εξαπλατάνου και σήμερα αποτελεί Κοινότητα του Καλλικρατικού Δήμου Αλμωπίας. Παλιότερα το χωριό ονομάζονταν Εύρωπος, όμως αυτή ονομασία δεν επικράτησε και καθιερώθηκε το σημερινό της όνομα. Η Φούστανη απέχει από την Έδεσσα 43,7 χιλιόμετρα από την Αριδαία 15 χιλιόμετρα, και παρά την μείωση του πληθυσμού που παρουσίασε μεταπολεμικά παραμένει "κεφαλοχώρι" περιοχής της.
Στο χωριό γίνονταν και γίνεται καλλιέργεια αμπελιών, μήλων και ακτινιδίων. Από το 1966 λειτουργεί στο χωριό τριτάξιο Γυμνάσιο αρχικά ως παράρτημα του Γυμνασίου Εξαπλατάνου, αργότερα δε έγινε αυτοτελές Γυμνάσιο. Στο σχολείο φοιτούν μαθητές από τα γειτονικά χωριά Πρόδρομος Νερόμυλοι , Φιλώτεια , Θηριόπετρα , Αετοχώρι , Νότια και Περίκλεια.
Το σημερινό κτίριο του Γυμνασίου αποπερατώθηκε το 1983 και από τότε το Γυμνάσιο λειτουργεί κανονικά σε αυτό. Στη Φούστανη λειτουργεί κανονικά Δημοτικό Σχολείο καθώς και Νηπιαγωγείο. Παλιότερα η Φούστανη ήταν έδρα αστυνομικού σταθμού, ταχυδρομικού γραφείου, κτηνιατρείου καθώς και αγροτικού ιατρείου. Σήμερα οι υπηρεσίες αυτές δεν υπάρχουν εκτός του κτηνιατρείου.
Δώδεκα περίπου χιλιόμετρα από τον Εξαπλάτανο και εκεί που σμίγει το Πάικο με την οροσειρά του Βορά σε υψόμετρο 280 μ., βρίσκεται η όμορφη Φούστανη, γνωστή από το γραφικό της κέντρο με το κανάλι και τους αιωνόβιους πλάτανους.
Το όνομα Φούστανη είναι παλαιότατο και μ' αυτό ονομαζόταν το χωριό κατά την Τουρκοκρατία. Μια προσπάθεια μετά το 1922 να μετονομαστεί Ευρωπός δεν τελεσφόρησε. Μια πειστική εξήγηση για το όνομα του χωριού δίνει η αρχαιολόγος Δ. Ευγενίδου:
«Ένας άλλος χώρος που αναφέρεται στο Θέμα των Μογλενών είναι το χωριό Χόστιανη (Χοστίανους, Χώστιανες, Χόστιανες). Το χωριό δίδεται ως προνόμιο στον πρόεδρο και κατεπάνω Αβύδου, Λέοντα Κεφαλά, το 1086 ως ανταμοιβή για τη δραστηριότητα που έδειξε στην πολιορκία της Λάρισας εναντίον των Νορμανδών. Το χωριό παραδίδεται στον Λέοντα με ολίγους παροίκους και βοϊδεάτας. Το 1115, ο Νικηφόρος Κεφαλάς, γιος του Λέοντα, παραχωρεί τα κτήματα που έχει στο χωριό Χόστιανες στη Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Από πρόσταξη του Ανδρόνικου Α΄1184 μαθαίνουμε ότι υπάρχει το μοναστήριον του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου "εντός των δικαίων του υπ' αυτήν (Μ. Λαύρας) χωρίου Χώστιανες" στο οποίο ορίζεται να παραδοθεί "o μύλωνας με τους δουλευτάς αυτού" που βρίσκεται στο χωριό Μάνδρα. Ανάμεσα στο σημερινό χωριό Πρόδρομος και τη Φούστανη υπάρχει ένα μικρό σύγχρονο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου κτισμένο πάνω σ' ένα μικρό ερειπιώνα. Το παρεκκλήσι βρίσκεται στο κέντρο μιας μικρής κοιλάδας 500 στρεμμάτων, όπου μαρτυρείται προηγούμενη καλλιέργεια ελιάς. Στην πλατεία του χωριού Πρόδρομος υπάρχουν ίχνη παλαιοχριστιανικής εκκλησίας. Σ' έναν από τους δύο χώρους μπορεί να αναζητηθεί το μοναστήρι του 12ου αι. Στο σημερινό χωριό Πρόδρομος και στο διπλανό Νερόμυλοι σώζονται πολλοί μύλοι και θεωρείται το καταλληλότερο σημείο του παραποτάμου για την εκμετάλλευση της ροής του. Ο μύλωνας και το χωριό Μάνδρα μπορούν να αναζητηθούν σ' ένα από αυτά τα δυο χωριά. Όσο για το χωριό Χοστιάνη, που βρίσκεται κοντά στη Μονή Προδρόμου "εντός των δικαίων του χωριού Χώστιανες" μπορεί να αναζητηθεί στο χωριό Φούστανη.»
Οι κάτοικοι της Φούστανης πριν από την ανταλλαγή ήσαν εξισλαμισμένοι Βλαχομογλενίτες και χριστιανοί εξαρτημένοι καλλιεργητές στο τσιφλίκι. Μετά την ανταλλαγή εδώ εγκαταστάθηκαν κυρίως Μικρασιάτες Πελαδαριανοί και Θρακιώτες και ο πληθυσμός της με βάση την απογραφή του 1991 είναι 583 κάτοικοι. Η αμπελουργία ήταν μέχρι πρόσφατα η κυριότερη πηγή εσόδων του χωριού. Πριν από 40 περίπου χρόνια η Φούστανη γινόταν την εποχή του τρύγου κέντρο μεγάλης οικονομικής δραστηριότητας σχετικής με το σταφύλι. Αξιόλογη ήταν γενικά η εμπορική κίνηση του χωριού. Μέχρι τα χρόνια του Εμφυλίουγινόταν εδώ κάθε Δευτέρα μεγάλο παζάρι, στο οποίο συνέρρεαν για δοσοληψίες οι κάτοικοι κυρίως της Άνω Αλμωπίας. Σήμερα οι κάτοικοι είναι κατά κύριο λόγο δενδροκαλλιεργητές. Ένας μικρός αριθμός κατοίκων ασχολείται με το εμπόριο.
Στο δρόμο προς τη Νότια, πάνω από το χωριό, υπάρχει ο λόφος Κώνος ή Αυγό. Από την κορυφή του έχει κανείς πανοραμική θέα της Αλμωπίας και η κατοχή του δίνει στον κατέχοντα τον απόλυτο έλεγχο της διάβασης προς την Άνω Αλμωπία. Τη στρατηγική του σημασία εκτίμησε ο Ελληνικός Στρατός και κατασκεύασε το 1951 σε διάφορα σημεία του αμπριά, στα πλαίσια μιας δεύτερης γραμμής αμύνης στα βόρεια Ελληνικά σύνορα. Στην κορυφή του λόφου υπάρχουν εμφανή λείψανα οικοδομήματος, που σε συνδυασμό με το πλήθος χοντρών κεραμιδιών, οδηγούν τη σκέψη στη Ρωμαιοκρατία και το Βυζάντιο. Πεντακόσια μέτρα πριν από τη Φούστανη, στα αριστερά, βρίσκεται η Τούμπα με το Οστεοφυλάκειο των πεσόντων στη μάχη του Σκρα. Τα οστά των πεσόντων στο Σκρα μεταφέρθηκαν το 1923 στη Φούστανη, για να μην πέσουν, όπως λέει η παράδοση, στα χέρια των Σέρβων. Αξιοσημείωτος είναι και ο χώρος με τον εγκαταλειμμένο πια νερόμυλο, που είναι κτισμένος σε αλλεπάλληλες θέσεις. Σχετική πρέπει να είναι και μια αρχιτεκτονική κατασκευή που βρίσκεται δίπλα. Ίσως να ήταν το στήριγμα φτερωτής που έδινε κίνηση σε κάποιο μύλο, πριονιστήριο κλπ. Αξιόλογη υπήρξε η πολιτιστική κίνηση του χωριού. Πριν από τέσσερις δεκαετίες η Φούστανη διέθετε αίθουσα κινηματογράφου και περιοδεύοντες θεατρικοί θίασοι ανέβαζαν συχνά έργα τους. Σήμερα την πολιτιστική παράδοση του χωριού διασώζει ο Μορφωτικός της Σύλλογος, ο οποίος κάθε χρόνο οργανώνει με επιτυχία δεκαήμερο εκδηλώσεων τον Αύγουστο.
Επιμέλεια: Μάνος Παρτσανάκης
ialmopia.gr
photo: Τα Νέα της Φούστανης / Φούστανη group @facebook
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Το ialmopia.gr επιτρέπει στον χρήστη να αναρτά τα σχόλια και τις απόψεις του σε επίκαιρα θέματα/συζητήσεις. Τα σχόλια και οι απόψεις αυτές εκφράζουν αποκλειστικά τις προσωπικές θέσεις του εκάστοτε χρήστη και δεν υιοθετούνται από το ialmopia.gr. Σε κάθε περίπτωση, ο χρήστης οφείλει να εκφράζεται με τρόπο ώστε να μην παραβιάζει τους ελληνικούς νόμους. Σε αντίθετη περίπτωση, το ialmopia.gr διατηρεί το δικαίωμα να αποκλείει το χρήστη από την εν λόγω υπηρεσία.
Με εκτίμηση, Η συντακτική ομάδα του ialmopia.gr