Η καλλιέργεια και η αξία του ακτινιδίου - Άρθρο της Αναστασίας Γραμματέα

Η καλλιέργεια και η αξία του ακτινιδίου - Γράφει η Αναστασία Γραμματέα για το ialmopia.gr

Το ακτινίδιο είναι φυτό πολυετές, ιθαγενές της Κίνας. Καλλιεργείται κυρίως στην Μακεδονία αλλά η καλλιέργεια του άρχισε να διαδίδεται και στην Θεσσαλία, Πελοπόννησο, Κρήτη κτλ. 

Βοτανική ταξινόμηση. Ανήκει στην οικογένεια Anacardiaceae. Δίνει καρπούς από το 2ο έτος ηλικίας του αλλά σε πλήρη καρποφορία μπαίνει στο 7ο έτος. Η απόδοση του ανά στρέμμα φτάνει τους 2 με 4 τόνους. Η παραγωγική ζωή φτάνει τα 50 χρόνια. 

Επικονίαση. Το ακτινίδιο είναι εντομόφιλο και δίοικο. Επομένως, για την εξασφάλιση ικανοποιητικής απόδοσης, είναι απαραίτητη η φύτευση τόσο αρσενικών όσο και θηλυκών φυτών σύγχρονης άνθησης. Στο ακτινίδιο θα πρέπει να καρποδέσουν όλα τα άνθη για να θεωρηθεί μία παραγωγή ικανοποιητική. Και κάθε καρπός ακτινιδίου, θα πρέπει να έχει πάνω από 1000 σπόρους. Το αίτιο που κάνει κάποιον καρπό μικρό είναι συνήθως η ανεπαρκής επικονίαση. Οι καρποί αυτοί περιέχουν συνήθως λιγότερους σπόρους και είναι πιο τριχωτοί. Η μη αποτελεσματική επικονίαση συμβάλλει στην παραγωγή ανώμαλων καρπών. Επιπλέον κάθε παράγοντας ο οποίος παρεμποδίζει την επικονίαση από τα έντομα(ισχυροί άνεμοι, σκιερά μέρη κτλ), θεωρείται αίτιο μειωμένης παραγωγής. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι έχουν παρατηρηθεί και περιπτώσεις παραγωγής μικρών καρπών από αρσενικά άνθη, που προήλθαν από αυτογονιμοποιήση. 

Πολλαπλασιασμός. Πολλαπλασιάζεται εγγενώς με σπόρο και αγενώς. Ο πολλαπλασιασμός αγένως με ξυλοποιημένα μοσχεύματα, είναι πιο συνήθης τρόπος πολλαπλασιασμού. Τα μοσχεύματα συλλέγονται τα τέλη φθινοπώρου ή τέλη χειμώνα, πάντοτε όμως πριν την έκπτυξη των οφθαλμών. Θα πρέπει να έχουν μήκος 20 εκατοστά. Πριν από την φύτευση στο υπόστρωμα ριζοβολίας (τύρφη και περλίτη), θα πρέπει να γίνεται μία σχισμή στην βάση του μοσχεύματος και εν συνεχεία, εμβάπτιση σε διάλυμα ΙΒΑ. Τα μοσχεύματα παραμένουν σε υπόστρωμα ριζοβολίας για 8 εβδομάδες. Τα φυλλοφόρα μοσχεύματα επίσης, συλλέγονται τα τέλη Ιουνίου με αρχές Οκτωμβρίου. Τα μοσχεύματα σχηματίζονται από το ενδιάμεσο τμήμα των βλαστών και έχουν μήκος 15 εκατοστά. Εμβαπτίζονται και αυτά σε ΙΒΑ και μεταφέρονται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας στο ίδιο υπόστρωμα ριζοβολίας. 

Ποικιλίες. Διαχωρίζονται σε αρσενικές και θηλυκές. Οι θηλυκές είναι οι:

· Hayward

· Abbott

· Bruno

· Montly.

Οι αρσενικές είναι οι :

· Matua

· Mclean

· Tomuri. 

Κλίμα και έδαφος. Το ακτινίδιο ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο χειμώνα και θερμό υγρό καλοκαίρι. Τα άνθη δεν διατρέχουν το κίνδυνο να ζημιωθούν από τον παγετό διότι η ανθοφορία συμβαίνει αργά κατά τα μέσα Μαΐου. Οι ανάγκες της σε ψύχος για την διακοπή του ληθάργου των οφθαλμών είναι σχετικά μικρές(700 ώρες κάτω από 7ο C). Δεν ανέχεται ισχυρούς ανέμους στις αρχές της βλαστικής περιόδου διότι προκαλούνται αρκετά σπασίματα στους νεαρούς βλαστούς και φυλλόπτωση. Η ζημιά είναι εντονότερη στις παραθαλάσσιες ανεμόπληκτες περιοχές. Το ακτινίδιο ευδοκιμεί σε εδάφη αργιλοπηλώδη, βαθιά, πλούσια σε οργανική ουσία μα καλή αποστράγγιση, μικρή περιεκτικότητα σε ανθρακικό ασβέστιο και ΡΗ 5,5-6,5. Σε εδάφη πιο όξινα, ή πιο αλκαλικά, ενδέχεται να εκδηλωθούν τροφοπενικά συμπτώματα. Καλά προσαρμόζεται επίσης και σε ελαφρά, χαλικώδη εδάφη αλλά με επαρκές πότισμα καθώς και παροχή ανόργανων και οργανικών λιπάνσεων. 

Καλλιεργητικές εργασίες. 

Κατά την καλλιέργεια, θα πρέπει να γίνονται οι ακόλουθες καλλιεργητικές διαδικασίες:

· Πότισμα. Το ακτινίδιο χρειάζεται σταθερή υγρασία. Τον πρώτο χρόνο εγκατάστασης του, θα πρέπει να διενεργούνται συχνά ποτίσματα ίσως και κάθε δεύτερη μέρα κατά την βλαστική περίοδο και ιδιαίτερα κατά την καρπόδεση. 

· Αραίωμα των καρπών. Αποσκοπεί στην παραγωγή καρπών εμπορεύσιμου μεγέθους. 

· Λίπανση. Κατά την πρώτη βλαστική περίοδο θα πρέπει να διασκορπιστούν γύρω από τα φυτά, 2 έως 3 μονάδες αζώτου, την δεύτερη χρόνια 5 έως 6 μονάδες αζώτου και την τρίτη χρονιά, 8 έως 10 μονάδες αζώτου. Όταν τα φυτά μπουν στην παραγωγική φάση, οι λιπαντικές δόσεις ανέρχονται σε 20 με 25 μονάδες αζώτου, 8 με 9 μονάδες υπερφωσφορικού και 18 με 20 μονάδες καλίου.

· Κλάδεμα. Τα πιο δημοφιλή σχήματα μόρφωσης είναι το γραμμοειδές, η ημικρεβατίνα, η κρεβατίνα και η πέργολα. Επίσης διενεργείται και κλάδεμα καρποφορίας. 

Ωρίμανση. Για τον καθορισμό του κατάλληλου βαθμού ωριμότητας των καρπών κατά την συγκομιδή, χρησιμοποιούνται ως κριτήρια, η περιεκτικότητα του χυμού σε διαλυτά στερεά, η συνεκτικότητα της σάρκας. Η συγκομιδή γίνεται με ελαφρό τράβηγμα του καρπού μέχρι να αποκοπεί από τον ποδίσκο του. 

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ

Ο καρπός του ακτινιδίου είναι πλούσιος σε κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία. Επίσης διαθέτει περισσότερη βιταμίνη C σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο φρούτο αρκεί μόνο να καταναλωθεί αμέσως μετά την κοπή για να μην χαθούν οι πρωτεΐνες. Η ύπαρξη πολλών βιταμινών καθιστά το ακτινίδιο ως το καλύτερο μέσο για την άμυνα κατά των μικροβίων. Επίσης απομακρύνει τον κίνδυνο θρομβώσεων στο κυκλοφορικό σύστημα και διασφαλίζει την σωστή πέψη και την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου. Τέλος συντελεί στην βελτίωση της όρασης, εξαιτίας του αντιοξειδωτικού λουτείνη που περιέχει. 

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

Όλο και περισσότερες αγορές κερδίζουν τα ελληνικά ακτινίδια λόγω και της διμερούς φυτουγειονομικής συμφωνίας Ελλάδας και Κίνας. Εκτός από τη Κίνα, εξάγουμε ακτινίδια και στην Ρωσία. Στο Β.Ημισφαίριο, κατατασσόμαστε τέταρτοι από άποψη παραγωγής. Απαραίτητο κριτήριο όμως για την βελτίωση των εξαγωγών μας, είναι να δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα σε θέματα μάρκετινγκ και συσκευασίας. 

Γραμματέα Αναστασία

Γεωπόνος ΓΠΑ

anastagra@yahoo.gr