«Φάε το φαΐ σου, αλλιώς θα σε πάρει το ίδρυμα, όπως τη Μαρία»

«Αυτός εδώ δεν είναι ύποπτος. Είναι μαυροτσούκαλος. Είναι, λες, από την Πακιστανία;» Καθώς ξεσπάει σε γέλια, μετράω μια σειρά από χρυσά δόντια. «Εχουμε και από τη Σουηδία», συνεχίζει. «Κάτσε να σου δείξω τα ξανθά τα
πιτσιρίκια μας, τα γαλανά».

Η Δέσποινα μετράει με το δάχτυλο στον αέρα πέντ'-έξι κατάξανθα πιτσιρίκια σε μια συμμορία ηλικίας 2 έως 8 ετών. Πόδια γυμνά, γόνατα γεμάτα χτυπήματα, μύξα που αντιστέκεται ακόμα και στη βαρύτητα. Τα μισά είναι ανίψια της, τα άλλα μισά εγγόνια της. Ηλικιακά θα μπορούσε να είναι και μαμά τους.

Τις τελευταίες ημέρες «πάμε στα σουπερμάρκετ και μόλις μας βλέπει ο κόσμος, τραβάνε τα μωρά τους. Είμαστε εμείς αρπαχτές παιδιών; Τα αρπάζουμε και φεύγουμε σαν αετοί; Βρήκανε μία και θα πρέπει να τους βγάλουμε όλους τους Τσιγγάνους κλέφτες;». Τις τελευταίες ημέρες οι Τσιγγάνοι στους καταυλισμούς «κοντεύουμε να σπάσουμε το γυαλί, όταν βλέπουμε ειδήσεις».

Με την ιστορία της Μαρίας ένα νέο φόβητρο ανέκυψε στο μεσημεριανό τραπέζι για τα νήπια που δεν τρώνε το φαγητό τους. «Φάε, γιατί θα σε πάρουν οι γύφτοι», λένε οι «μπαλαμοί». «Αν δεν φας, θα σε πάρει το ίδρυμα», λένε οι Τσιγγάνοι. «Οπως πήρε τη Μαρίτσα».

Η ιστορία της, όπως παρουσιάστηκε από τα δελτία ειδήσεων, έπεσε σαν κοτρόνα στη νοητή ζυγαριά των καταυλισμών, εκεί όπου κάθε πρωί το σχολείο αντιμάχεται την ξενοιασιά. «Φοβάμαι να πάω». «Εντάξει, μην πας». Για τους ενηλίκους Τσιγγάνους το ζήτημα είναι πιο σύνθετο: «Ηταν η ταφόπλακα για όλους τους Τσιγγάνους, όλου του κόσμου. Μας κολλήσανε άλλη μία ρετσινιά. Εκτός από βρόμικοι, απατεώνες και αρκουδιάρηδες, είμαστε και απαγωγείς παιδιών».

ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Στάση πρώτη: Μεσημέρι στον καταυλισμό της Νέας Ζωής στον Ασπρόπυργο. Η είδηση για το μικρό κορίτσι δημιούργησε ένα μικρό δικαστήριο στην αυλή της Δέσποινας. «Καλή της τύχη, της Μαρίτσας. Αν δεν είχε βρεθεί η Τσιγγάνα, θα τη ρούφαγε το καζανάκι. Στα σκουπίδια θα ήταν», λέει ο Χρήστος. «Αν είναι κλέφτρα η Τσιγγάνα και τ' άρπαξε, τότε να τιμωρηθεί», λένε κάποιοι άλλοι.

Η Νέα Ζωή, ο μεγαλύτερος από τους τρεις καταυλισμούς της περιοχής, αποτελείται από πλινθόκτιστα σπιτάκια φτιαγμένα από ελενίτ - άπαντα χωρίς θέρμανση και αποχέτευση, τα οποία πλημμυρίζουν με την πρώτη ψιχάλα. Τελευταία, τις πόρτες τραντάζει η Αστυνομία.

«Μπορεί σήμερα ή αύριο να κάνουν έφοδο», λένε κάποιοι. Η τελευταία επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. εδώ έγινε πριν από 6 μήνες. Οι μόνες παραβάσεις που διαπιστώθηκαν ήταν για ρευματοκλοπή και άδειες διπλώματος αυτοκινήτου.

Οι αναμνήσεις των παιδιών από την επιχείρηση των ανδρών της ΕΛ.ΑΣ. παραπέμπουν σε σκηνές από ταινία του Τζέιμς Μποντ. «Εχουμε ανθρώπους με καρδιολογικά προβλήματα. Και η Αστυνομία μπαίνει σαν να είμαστε εγκληματίες», λέει η Δέσποινα. «Εκαναν το ντου και είχα μέσα όλα τα εγγόνια, κοιμισμένα στο κρεβάτι. Δίνουν μια στην πόρτα, μπαίνουν μέσα με τα όπλα, στα βάζουν στο πρόσωπο. Ησυχα, φίλε. Εχουμε παιδιά εδώ!» τους είπε ο παππούς, ο Γιάννης.

«Μας φέρονται έτσι επειδή είμαστε Τσιγγάνοι», λέει εκνευρισμένος ο Γιάννης από τον Ασπρόπυργο. Τις προάλλες πήγε σε μια καφετέρια «να δω τον Ολυμπιακό και μας έδιωξαν. Μας είπε η σερβιτόρα, είναι διαταγή από το αφεντικό να μη σας σερβίρουμε». Στο παρελθόν είχε ζητήσει από το δήμο «μια έδρα για ποδόσφαιρο. Για να κάνω μια ομάδα για τα παιδιά, να τα σώσω από τα ναρκωτικά. Είπαν ότι έχουν 4 γήπεδα και 5 ομάδες. Στο Μενίδι έχουν 10 γήπεδα και 50 ομάδες. Εκεί γιατί χωράνε οι Τσιγγάνοι;».

Οι ροδιές στο χωματόδρομο του καταυλισμού προέρχονται εδώ και χρόνια από τα ίδια αυτοκίνητα. Είναι υπογραφές της μοναξιάς που βιώνει μια ολόκληρη κοινότητα, ξεχασμένη από την πολιτεία και απομονωμένη από τα κοινωνικά αγαθά.

«Τώρα στις εκλογές θα έρθουν και θα μας θυμηθούν, όπως πάντα. Να μην τολμήσουν! Ετσι να γράψεις», λέει κάποιος από το πλήθος που έχει μαζευτεί στην αυλή της Δέσποινας. Βρίσκεται στην αρχή του καταυλισμού, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη λεωφόρο ΝΑΤΟ, στη βιομηχανική ζώνη του Ασπρόπυργου. Μυρωδιά απορρυπαντικού αναδύεται από τις αριστοτεχνικά απλωμένες μπουγάδες.

Μια γιαγιά με δέκα εγγόνια, όπως η Δέσποινα, χρειάζεται «ένα μεγάλο κουτί απορρυπαντικό την εβδομάδα», λέει μία. «Η Εκκλησία δεν βοηθάει καθόλου. Βοηθάει μόνο τους Πόντιους. Εμάς μας λέει "δεν έχω".

Οταν πάμε για τους γάμους και τα βαφτίσια και δίνουμε τα πενηντάρικα κάτω από το τραπέζι, τότε ο παπάς τα παίρνει», λένε οι γυναίκες του καταυλισμού. Τα βράδια η ατμόσφαιρα μυρίζει καμένο καλώδιο. Οι άντρες το λιώνουν για να πάρουν χαλκό. «Πόσο πάει το σίδερο;» «150 ευρώ ο τόνος», λέει ο Γιάννης. Δουλεύει κι αυτός ως σιδεράς, όπως όλοι εδώ.

Τα επικίνδυνα σωματίδια που απελευθερώνονται με τις καύσεις, σε συνδυασμό με τα λήμματα και τους ρύπους των γύρω εργοστασίων αλλά και τους δεκάδες πυλώνες της ΔΕΗ, απειλούν καθημερινά την υγεία των περίπου 5.000 Τσιγγάνων. Αν έχουν επιδράσει αρνητικά στην υγεία τους, θα το μάθουν όταν εμφανιστεί το σύμπτωμα. Πρόληψη δεν υπάρχει. Οι γυναίκες εξετάζονται από γυναικολόγο μόνο όταν γεννούν, ενώ τα εμβόλια έχει αναλάβει δίκτυο εθελοντών γιατρών.

ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΚΟΠΕΙΟ

Στάση δεύτερη: Πριν από περίπου 20 ημέρες, αντίστοιχη επιχείρηση έγινε στον καταυλισμό του Χαλανδρίου, στο Νομισματοκοπείο. «Μπήκαν προτού να φέξει. Μας διέλυσαν τα σπίτια, όλα άνω κάτω. Δεν βρήκαν ούτε ένα κομμάτι ναρκωτικό. Μόνο που τρόμαξαν τα εγγονάκια μου. Μας πήγε 16 άτομα για κλοπή ρεύματος. Στο δικαστήριο όμως πέσαμε σ' ανθρώπους καλούς» λέει ο Στέλιος Καλαμιώτης, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ρομ στο Χαλάνδρι.

Ο πρόεδρος φορτώνει τα εγγόνια και τα ανίψια στα λεωοφορεία και τα πηγαίνει για εμβόλια στην Αγία Ολγα. Τις προάλλες «ένα ποντίκι δάγκωσε το αυτάκι της εγγονής μου».

Πρόκειται για έναν από τους παλαιότερους καταυλισμούς της Αθήνας, όπου χάθηκε «τσιγγάνικο χρήμα». Ετσι αποκαλούν οι Τσιγγάνοι τα ευρωπαϊκά κονδύλια που δεν έπιασαν τόπο πουθενά. «Ο τελευταίος δήμαρχος έφαγε 1.000.000 ευρώ. Εστειλε λέει 30 βαρέα οχήματα για δύο μήνες, για υποδομές.

Για δύο μέρες ήρθαν μία μπουλντόζα και δύο φορτηγά! Εχει βγει πόρισμα, να επιστρέψει τα λεφτά πίσω στο δήμο. Αλλά αυτό δεν το αγγίζουν τα κανάλια. Ενώ η Μαρία πουλάει...» λέει ο κ. Καλαμιώτης. Ονειρεύεται «μια ωραία γειτονιά, να έχει μπαλαμέ. Να είναι μικτή. Να μην κάνουμε καταυλισμούς. Να είμαστε ενταγμένοι».

«Πρέπει να βγούμε για το δίκιο μας να κάνουμε μια μεγάλη πορεία, τώρα που μας πατάνε. Εχουνε πάρει λεφτά και τα χουνε φάει. Πολλά κονδύλια. Με τα λεφτά αυτά, αν είχε κάνει δουλειά το ελληνικό κράτος, δεν θα είχαμε φτάσει στο σημείο να είχε δηλώσει η άλλη 6 παιδιά παραπάνω», τονίζει ο ίδιος. Δίπλα του μια γιαγιά με τη δισέγγονή της. Μια οικογενειακή τραγωδία και ένας χωρισμός οδήγησαν τη μητέρα να αφήσει το μωρό μετά τη γέννησή του. Το βρέφος μεταφέρθηκε στο Κέντρο Παιδικής Προστασίας «Μητέρα».

Μετά λίγο καιρό το επισκέφτηκε η Αθανασία Κατσικουρνά. «Το είδαμε και το είχαν σε ένα σπίτι κλειστό. Πήγα και το είδα, με τη Μαρία μου. Και στεναχωρηθήκαμε. "Γιατί άλλαξες μυαλό;" τη ρώτηξαν. "Πουλάω σφουγγαράκια, ζητιανεύω. Το παιδί μου το θέλω πίσω, θα το ζήσω", τους είπε. Και το πήραμε». «Εκεί δεν ήταν καλύτερες οι συνθήκες;» τη ρωτάμε. «Οχι, ήτανε μοναξιά».

ΣΠΑΤΑ

Στάση τρίτη: Στον καταυλισμό στα Σπάτα στην περιοχή Κιάφα. Το σημείο βρίσκεται εκτός χάρτη. Τρελαίνεται το GPS του τηλεφώνου που εντοπίζει το τελευταίο σπίτι των Σπάτων σε απόσταση πέντε χλμ.

Οι 33 οικογένειες που διαμένουν εδώ, ζουν μέσα σε παράγκες που σου δίνουν την εντύπωση ότι θα καταρρέυσουν με το πρώτο φύσημα του αέρα. Νερό, ρεύμα και αποχέτευση και πρόσβαση σε δημόσιες συγκοινωνίες είναι μακρινά όνειρα. «Τρία κοινοτικά πλαίσια έχουν φάει στο όνομα του καταυλισμού», λένε οι Τσιγγάνοι.

Το μόνο έργο που πραγματοποιήθηκε εδώ είναι η τοποθέτηση της ταμπέλας της Ευρωπαϊκής Ενωσης που τον ανακυρήσσει -τι ιλαρό θέαμα- «πρότυπο».

Πηγή: enet.gr